Σικελία - Στη σκιά της Αίτνας

Η Αίτνα κάπνιζε κι εγώ πατούσα στην Σικελία για πρώτη φορά στη ζωή μου. Ένα ταξίδι το οποίο περιελάμβανε πολλαπλά όνειρα ζωής. Ένα ταξίδι ανεπανάληπτο. Ένα ταξίδι που θα θυμάμαι για πάντα, ό,τι κι αν συμβεί.

Στο αεροδρόμιο ήρθε να μας παραλάβει ο Καρμέλο. Με τον Καρμέλο "γνωριζόμαστε" εδώ και 10 χρόνια, χωρίς ουσιαστικά να έχουμε βρεθεί ποτέ από κοντά. Ήταν ο πρώτος Ιταλόφωνος (και έχει σημασία ο όρος) με τον οποίο μίλησα όταν άρχισα να μαθαίνω Ιταλικά για να έρθω στας Ιταλίας κι εγώ αποτέλεσα το Ελληνόφωνο μέρος της γνωριμίας ώστε να τεστάρει τις ικανότητές του στα Ελληνικά.

Αφού αφήσαμε τα πράγματά μας στο σπίτι του, φύγαμε απ' ευθείας για το Ηφαίστειο. Η διαδρομή στην αρχή δεν προμήνυε αυτό που θα αντικρίζαμε. Οι δρόμοι της Catania χαοτικοί, πολύβουοι, αγχωτικοί για μια πόλη 300.000 κατοίκων και τίγκα στην κόρνα. Βγαίνοντας από την πόλη το καταπράσινο τοπίο στους πρόποδες της Αίτνας άρχισε να δίνει σιγά σιγά τη θέση του σε κατάμαυρα μαγματικά πετρώματα, υπολείμματα πρόσφατης έκρηξης του ηφαιστείου. Προορισμός μας ήταν ένας από τους πολλούς κρατήρες - ο συγκεκριμένος ανενεργός - που διαθέτει το ηφαίστειο, στα 1986 μέτρα υψόμετρο. Στην Αίτνα είχε το εργαστήριο του ο θεός Ήφαιστος, όπως επίσης σύμφωνα πάντα με τη μυθολογία, στα σπλάχνα της είχε φυλακίσει ο Δίας τον Εγκέλαδο, ο οποίος δημιουργούσε σεισμούς στη γύρω περιοχή.

Τα πάλαι ποτέ ποτάμια λάβας έκοβαν στη μέση τις καταπράσινες πλαγιές και άφηναν ανέπαφες μικρές λωρίδες βλάστησης με αποτέλεσμα να παρατηρεί κανείς ποτάμια μαύρης πέτρας αλλά και "ποτάμια" πράσινων ολόφυλλων δέντρων.

Η γένεση του ηφαιστείου χρονολογείται περίπου πριν 500.000 χρόνια, σαν αποτέλεσμα της σύγκρουσης της Ευρασιατικής με την Αφρικανική πλάκα. 200.000 χρόνια πριν, πέρασε από μια ρηγματική μορφή, στην κρατηρική μορφή ηφαιστείου που ξέρουμε μέχρι σήμερα. Ο κύριος όγκος όπου βρίσκεται ο βασικός κρατήρας λέγεται Mongibello(Λατινικό mons και Αραβικό gibel που και τα δύο σημαίνουν βουνό). Μαρτυρίες εκρήξεων έχουμε ήδη από το 475 π.Χ. Κατά τη διάρκεια των αιώνων πολλές ήταν οι εκρήξεις με την ταυτόχρονη δημιουργία δευτερευόντων κρατήρων. Η πιο μακρόχρονη έκρηξή της ήταν το 1992 όπου και κράτησε 473 μέρες με μια μαγματική ροή που έφτασε τα 9 χιλιόμετρα.

Στη μέση περίπου της διαδρομής, σταματήσαμε για να δούμε το επάνω μέρος ενός σπιτιού το οποίο περικυκλώθηκε και πρακτικά θάφτηκε από τη λάβα. Εννοείται πως κάηκε ολοσχερώς. Οι ειδικοί έχουν αναπτύξει μεθόδους με τις οποίες μπορούν να αλλάζουν την φορά ροής της λάβας, ώστε να μην κινδυνεύουν κατοικημένες περιοχές. Οι τεχνικές συνεχώς εξελίσσονται, καθώς η Αίτνα παραμένει πάντα ενεργή καθώς είναι το ψηλότερο (~3320 μέτρα, καθώς το ύψος αλλάζει ανάλογα με τις εκρήξεις) ενεργό ηφαίστειο της Ευρώπης.

Φτάνοντας στους Κόκκινους Κρατήρες (Crateri Rossi) αντικρίσαμε το άνωθι θέαμα. Αφήσαμε το αυτοκίνητο στο καταφύγιο Sapienza το οποίο το 1983 κινδύνευσε από ροή λάβας - η οποία και κατέστρεψε μέρος του τελεφερίκ, ξεκινώντας να ανεβούμε να τελευταία μέτρα με τα πόδια. Το έδαφος σαθρό, με μικρά χαλίκια και ο αέρας σ' αυτό το υψόμετρο, σίγουρα πολύ πιο κρύος από την επιφάνεια της θάλασσας. Το μονοπάτι ακολουθούσε μια διαδρομή γύρω γύρω στο χείλος του κρατήρα.

Ο αέρας φυσούσε λυσσωδώς και το κοντομάνικο μπλουζάκι του "Ανήλικου" δεν έφτανε να με προστατεύσει από το κρύο. Αφού περπατήσαμε γύρω γύρω τον κρατήρα, αφού ζούληξα 2 πετρούλες(δεν επιτρέπεται κανονικά να πάρεις τίποτα από εκεί γιατί θεωρείται προστατευόμενη περιοχή) και έβγαλα άπειρες φωτογραφίες, πήραμε τον δρόμο του γυρισμού.

Στις πλαγιές του ηφαιστείου, υπάρχουν άπειρα μικρά χωριουδάκια τα οποία δυστυχώς δεν επισκέφθηκα, από τα οποία περνάει ο σιδηρόδρομος της Αίτνας (Circumetnea). Η διαδρομή περιγράφεται μαγευτική στους τουριστικούς οδηγούς και κάθε ένα από αυτά τα χωριά, δοκιμασμένα κατά τη διάρκεια των χρόνων από το ηφαίστειο, έχει πολλές ιδιαιτερότητες που θα άξιζαν τον κόπο να γνωρίσει κανείς από κοντά.

Μέσα σε λίγες ώρες λοιπόν, δύο από τα όνειρά μου είχαν πραγματοποιηθεί. Να επισκεφθώ την Σικελία και να δω ένα ηφαίστειο από κοντά. Όμως τίποτε ακόμη δεν είχε αρχίσει.